Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
aldrebeskeríxa
Algódonera
Algódonera, Algódoneria. (b). izen propioa. ALGADONERA. Bergarako lehenengo kotoi lantegi industriala: Algodonera de San Antonio. Ta beste bertso batzuk badare polittak, Algodoneria asi zanekuak, asi zaneko bertsuak; Xenpelarrek dauzka. Errenteixako fabrikia ta emengua batera asi zian ta, Xenpelarrek jaurti zittuan bertsuak: Josu Oregi zenak, euskaltzain urgazleaz gain oihalgintzako industria baten jabea izandakoak, honela gogoratzen zituen Xenpelarren bertsoak.
alían egon. (c). esapidea. Fruta-arbola loretik alera igarota. Keixia alian zeuala egin zeban izotza. Ik. loran egon.
aliitzíra. (c). adberbioa. ALIITZI, ALIÍTZIXAN, IRITZIRA. IRITXIRA (EIB.). Gutxi gorabehera.   A ojo de buen cubero, intuitivamente. Aliitzira bota neban zenbat ardi zeren, da azertau./ Nik aliitzi kalkulatzen juat ordua./ Mendixan belaiñuakin galdu giñanian, an ibilli giñan aliitzixan jo batera ta jo bestera. Forma guztiak entzun daitezke. Zehaztasunik gabe jardun zentzuan ere bai: Ari ezixok kaso aundirik eiñ, aura iritzira ibiltzen dok. Etim.: «hala iritzi», beharbada.
alíkate, alíkatiak. (a). izena. ALÍKANTIAK. Alicates. Gauzak gaizki aditzeko erraztasuna zuen jendeak antzina ALÍKANTIAK deitzen omen zien. Dentistiak alikantiakin etara zotsala agiña ta, olakuak esaten jittuan. Klem. Ik. tokámentu.